Do Centrum Szyfrów Enigma trafił nowy eksponat. Czwarta maszyna szyfrująca Enigma. Jest szczególna, ponieważ właśnie tę wersję rozpracował Marian Rajewski w grudniu 1932 roku.
Dzięki nim II wojna światowa skończyła się wcześniej
W Poznaniu w Centrum Szyfrów Enigma oglądać można oryginalny egzemplarz maszyny szyfrującej. Wypożyczono ją z Muzeum Historii Polski do końca lipca tego roku. Wyprodukowano ją na początku lat 30. XX wieku. Egzemplarz przedseryjny tej wersji to jeden z pierwszych typów maszyn szyfrujących, jakie trafiły na wyposażenie armii niemieckiej.
W 1932 roku tego typu maszynę rozpracował Marian Rejewski z Biura Szyfrów oddziału II Sztabu Generalnego, gdy odczytał pierwszą rozszyfrowaną depeszę. Korzystali z nich wojska lądowe i siły powietrzne III Rzeszy.
– Te maszynę rozszyfrowali nasi polscy, poznańscy kryptolodzy jeszcze przed początkiem II wojny światowej. Misją Centrum Szyfrów Enigmy jest właśnie podkreślenie, że to Polacy przyczynili się w pewnym stopniu do rozstrzygnięcia losów II wojny światowej, bo dzięki złamaniu szyfru, łatwiej było wojskom alianckim prowadzić wojnę z hitlerowskimi Niemcami – mówił zastępca prezydenta Poznania, Jędrzej Solarski.
Prezentowana Enigma ma oryginalne wyposażenie wprowadzone w 1938 roku, za wyjątkiem zrekonstruowanego pudła transportowego. Jest kompletna dzięki powojennym uzupełnieniom pozyskanym z maszyn typu M3, stanowiącej adaptację Enigmy typu I na użytek Kriegsmarine. Wszystkie elementy są skonfigurowane odpowiednio dla pierwszej połowy lat 30. XX wieku.
– Ponad tysiąc letnia historia Polski to złożona i fascynująca opowieść, w której jest również miejsce na narrację o innowacyjności i dokonaniach naukowych na całym świecie. Na całym świecie znane są nazwiska Mikołaja Kopernika i Marii Skłodowskiej-Curie, ale my chcielibyśmy do nich dołączyć również nazwiska Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego, którym udało się złamać szyfr Enigmy – mówiła Ania Piekarska, zastępczyni dyrektora Muzeum Historii Polskiej w Warszawie i dodała: – Ich dokonania są wciąż mało znane, a pamiętać należy, że polski wkład znacząco przyczynił się do zwycięstwa aliantów z III Rzeszą i skrócenia II wojny światowej o wiele miesięcy, a może nawet lat, a tym samym do ocalenia milionów ludzkich istnień.
To czwarta Enigma, która trafiła do Poznania. Druga ze zbiorów Muzeum Historii Polski. W 2022 r. do stolicy Wielkopolski trafiła jedyna, pokazywana publicznie na świecie, polska wersja Enigmy.
Zobacz zdjęcia czwartej Enigmy w Poznaniu:
Szyfrodziewczyny w Centrum Szyfrów Enigma
21 kwietnia to też inauguracja nowego projektu Centrum „Szyfrodziewczyny”. Przywraca on pamięci wybitne kobiety, prekursorski w dziedzinie nauk matematycznych, filozoficznych, informatycznych, w kryptologii i służbach wywiadowczych w czasie II wojny światowej, a także prekursorkach rewolucji cyfrowej.
– Popularyzujemy wiedzę na temat wybitnych kobiet, pionierek w dziedzinach matematycznych, filozoficznych, informatycznych. Bohater polskich, wśród nich wielu poznanianek, które były szyfrankami, kryptolożkami, ale również odważnymi kurierkami i łączniczkami. Nasz projekt mówi, także o pionierkach w obszarze rewolucji cyfrowej. Staramy się uzupełnić luki związane z wiedzą, ale także widocznością kobiet w historii – mówiła, Katarzyna Kucharska, autorka projektu.
W ramach tego projektu zaplanowano całoroczny program wydarzeń, a w nim:
– Wystawa pt. „Szyfrodziewczyny” zrealizowana w CSE w formule pop-up. Prezentuje 13 kobiet, których przełomowe odkrycia i bohaterskie czyny, miały na przestrzeni dziejów wpływ na życie ludzi, przebieg wojen i kształtowanie nowych, zmieniających losy świata technologii.
– Bezpłatne zwiedzanie CSE śladami Szyfrodziewczyn. Najbliższe odbędzie się 26 maja o godz. 16.
– Seria wykładów historycznych dedykowanych nieznanym lub niesłusznie zapomnianym bohaterkom. Wykład Aleksandry Piotrowicz pt. „Poznańska babska siatka kurierki” odbędzie się 8 maja o godz. 17, a wykład Izabelli Kopczyńskiej o Wandzie Modlibowskiej 1 czerwca o godz. 17.
Więcej na oficjalnej stronie Centrum Szyfrów Enigma.
Czytaj też: Kultowy klub muzyczny w Poznaniu powrócił po remoncie. Grała tu niejedna gwiazda
