Wieczorem nie przyniesie Państwu prezentów św. Mikołaj. Wielkopolanom prezenty przynosi – Gwiazdor. Skąd ta różnica?
Nazwa – Gwiazdora wywodzi się z tradycji, według której po wielkopolskich wsiach chodzili chłopi przebrani za Gwiazdora, razem z Aniołem i Diabłem. Chodzili po domach, rozdawali dzieciom prezenty albo razy rózgą.
Na Śląsku postać te nazywano Józefem, na Łużycach – Dzieciątkiem. Lokalne tradycje wyparła jednak zupełnie postać św. Mikołaja w czerwonym płaszczu z reniferami.
Niewiele jednak postać, którą widzimy teraz w reklamach, ma wspólnego ze Św. Mikołajem z Miry, który jest jej pierwowzorem.
Św. Mikołaj z Miry urodził się około 280 roku w Lycji w Azji Mniejszej. Został biskupem Miry (dziś tereny Turcji). Zyskał sławę poświęcając pieniądze na działalność charytatywną i skupiając się na nawracaniu grzeszników.
Jedna z legend podaje, że pewien obywatel Patary utracił swój majątek i ponieważ nie mógł zapewnić posagu swym trzem córkom, groziło im zejście na złą drogę. Słysząc o tym, Mikołaj wziął mieszek ze złotem i wrzucił go przez okno do domu tego człowieka. Najstarsza córka wyszła dzięki temu za mąż. Podobnie uczynił też wobec dwóch pozostałych dziewcząt. Stąd często przedstawiano go na obrazach z trzema mieszkami – czytamy na stronie parafii w Przecławiu
Święty Mokołaj zmarł 6 grudnia około roku 345. Jego ciało pochowano w Mirze, ale gdy tą zawładneli Saraceni, szczątki Mikołaja przeniesiono do Włoch, do Bari, gdzie wybudowano nowy kościół na jego cześć.
Natomiast znana dziś postać – Satna Claus, staruszka z długą brodą, w saniach z reniferami, pojawiła się, po raz pierwszy, w 1823 roku w wierszu, który napisał Clemente Clarke Moore. Mikołaj przybywa tam z bieguna północnego w saniach zaprzężonych w renifery. Ten wizerunek wypromował koncern Coca-Cola i pracujący dla niego grafik Fred Mizen, który narysował postać w czerwonym płaszczu i czerwonej czapce z białym pomponem w saniach z reniferami.
Santa Claus wyparł wiele lokalnych tradycji związanych ze Świętym Mikołajem. W tym, wielkopolskiego – Gwiazdora.
