Budynek dawnej synagogi niszczeje. Jest apel, by objąć go ochroną

W sieci pojawił się apel do Urzędu Miasta Poznania i Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu o objęcie ochroną dawnej synagogi przy ulicy Stawnej. „Naszym zdaniem historyczny budynek synagogi (…) powinien nie tylko ocaleć fizycznie, ale powinien otrzymać szansę, by stać się przestrzenią, którą wypełnią wydarzenia edukacyjne, społeczne i kulturalne” – czytamy.

497 osób podpisało „Apel o objęcie ochroną dawnej synagogi – obiektu dziedzictwa wielokulturowego Poznania”. Petycja została udostępniona w internecie, a jej adresatami są Urząd Miasta Poznania i Urząd Wojewódzki w Poznaniu.

„Poznańska synagoga przy ul. Stawnej, którą Niemcy okupujący Poznań w czasie II wojny światowej pozbawili gwiazdy Dawida, a następnie przebudowali na pływalnię dla żołnierzy Wehrmachtu, była jedną z najbardziej monumentalnych świątyń żydowskich w Europie Środkowej. Przez szereg dekad powojennych użytkowano nadal budynek synagogi jako pływalnię. Wielu mieszkańców Poznania nie potrafiło się pogodzić z utrzymywaniem tego stanu rzeczy, apelując o zaniechanie wykorzystywania budynku dawnej świątyni jako pływalni, a także domagając się odpowiedniego, godnego upamiętnienia jego pierwotnej funkcji, proponując przekształcenie go w centrum dialogu, ośrodek edukacji i kultury” – przypominają inicjatorzy.

Sprawa synagogi powinna być przedmiotem dyskusji?

W dalszej części pisma opisane zostały późniejsze losy budynku, który najpierw został odzyskany przez Gminę Żydowską w Poznaniu, a następnie – wynajęty i sprzedany przez nią. „W następstwie tego działania cenny obiekt architektoniczny, w nieznanych opinii publicznej okolicznościach, zmienia właścicieli, a – co najgorsze – jego stan techniczny stale i gwałtownie się pogarsza. Budynek synagogalny do dziś imponuje swoją bryłą i porusza wstrząsającą historią. Mimo że jest jednym z niewielu świadectw materialnych istnienia dzielnicy żydowskiej w mieście i symbolem wielokulturowego Poznania, pozostaje zaniedbany, a przy tym – nie został nawet właściwie zabezpieczony” – dodano.

Zdaniem autorów apelu „historyczny i zabytkowy obiekt niszczeje, a jego pogarszający się stan techniczny sprawia, że budowla chyli się ku ruinie”. W związku z tym wzywają władze miejskie i wojewódzkie do działania i objęcia ochroną prawną i konserwatorską oraz nadzorem budowlanym budynku dawnej synagogi.

„Liczymy na zobligowanie obecnego właściciela do rzetelnego zabezpieczenia budynku celem zapobieżenia aktom wandalizmu, w tym ponownego podpalenia, aby zapobiec katastrofie budowlanej. Jeśli tego zbiorowego wysiłku nie podejmiemy, doprowadzimy tym samym do zniknięcia historycznego obiektu z panoramy wielokulturowego Poznania. Uważamy, że sprawa przyszłości budynku poznańskiej synagogi powinna stać się przedmiotem jawnej, publicznej debaty zorganizowanej przez Urząd Miasta Poznania” – wskazano.

Zdaniem inicjatorów „budynek synagogi, jako materialne świadectwo i miejsce pamięci, powinien nie tylko ocaleć fizycznie, ale powinien otrzymać szansę, by stać się przestrzenią, którą wypełnią wydarzenia edukacyjne, społeczne i kulturalne na miarę współczesnego, europejskiego miasta”.

Zobacz też: Romskie osiedle przy Lechickiej. „Nie jest nam tu łatwo”

Hubert Ossowski
Zdarzyło się coś ważnego? Wyślij zdjęcie, film, pisz na kontakt@wpoznaniu.pl