Państwowa Komisja Wyborcza wyjaśniła, że cisza wyborcza w Polsce zaczyna obowiązywać od 13 października 2023 roku o północy. Tego dnia kończy się kampania wyborcza i referendalna. Wprowadzony jest zakaz prowadzenia agitacji wyborczej oraz kampanii referendalnej. Obowiązuje ona do końca, czyli aż do zakończenia głosowania. Warto wiedzieć, co można i czego nie można robić podczas ciszy wyborczej oraz jakie kary grożą za jej naruszenie.
Cisza wyborcza jest okresem, kiedy zabronione jest wszelkie prowadzenie agitacji wyborczej w jakiejkolwiek formie. Nie wolno zwoływać zgromadzeń, organizować pochodów i manifestacji, wygłaszać przemówień ani rozpowszechniać materiałów wyborczych. To zgodnie z art. 107 § 1 Kodeksu wyborczego.
Podobne zasady dotyczą ciszy referendalnej, obejmującej referendum ogólnokrajowe. Zakaz prowadzenia kampanii referendalnej oznacza, że w tym okresie również zabronione jest zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozdawanie ulotek, zgodnie z art. 39 § 1 ustawy o referendum ogólnokrajowym.
Jakie kary grożą za złamanie ciszy wyborczej?
Naruszenia zakazu ciszy wyborczej i referendalnej są karalne i podlegają ocenie organów ścigania oraz sądów. Za naruszenie tych zakazów przewidziane są sankcje karne, a kary mogą być nałożone na osoby lub podmioty, które naruszyły przepisy.
Państwowa Komisja Wyborcza podkreśliła, że zachęcanie lub zniechęcanie do udziału w wyborach nie jest uważane za agitację wyborczą. Takie działania mogą być prowadzone po zakończeniu kampanii wyborczej, o ile są wolne od elementów agitacji wyborczej.
Jednakże, zachęcanie lub zniechęcanie do udziału w referendum jest elementem kampanii referendalnej, ponieważ frekwencja jest istotna dla wyniku referendum. Dlatego działania tego rodzaju nie mogą być prowadzone w czasie ciszy referendalnej.
Zakaz agitacji
W dniu głosowania, agitacja wyborcza w lokalu wyborczym oraz na terenie budynku, w którym ten lokal się znajduje, jest zabroniona. Podobne zasady obowiązują w przypadku kampanii referendalnej. W lokalu komisji obwodowej oraz na terenie budynku, w którym lokal wyborczy się znajduje, wszelkie formy kampanii referendalnej są zakazane.
Podsumowując, cisza wyborcza i referendalna obowiązuje w Polsce od 13 października 2023 roku od początku dnia (czyli od północy). Innymi słowy w nocy z piątku na sobotę. Złamanie ciszy wyborczej należy zgłosić policji (nie komisji wyborczej).
Czytaj też: Wybory parlamentarne. Wszystko, co musisz wiedzieć