19 października 2025 roku odbędzie się XVII edycja ogólnopolskiej akcji medialno-edukacyjnej „Zapal Znicz Pamięci”. To hołd złożony Polakom – ofiarom niemieckich zbrodni z 1939 roku, w tym operacji „Tannenberg” i „Akcji Inteligencja”. Chodziło o eksterminację polskich warstw przywódczych, by pozbawić naród możliwości oporu.
Cel i idea akcji
Akcja zostanie zorganizowana po raz siedemnasty. Odbywa się w trzecią niedzielę października i przypomina o pierwszej fali egzekucji po agresji III Rzeszy na Polskę. Niemcy mordowali przedstawicieli lokalnej elity: urzędników, nauczycieli, księży, działaczy politycznych i społecznych, ziemian oraz uczestników Powstań Śląskich i Wielkopolskich. Liczne egzekucje, często publiczne, miały na celu zastraszenie Polaków i uniemożliwienie powstania ruchu oporu. Organizatorzy zachęcają do upamiętnienia tych, którzy wtedy zginęli.
Wezwanie do udziału
W akcję mogą włączyć się wszyscy chętni, dokonując indywidualnych upamiętnień grobów w swojej okolicy 19 października 2025 r. Organizatorzy do udziału zapraszają m.in. muzea regionalne, władze samorządowe, stowarzyszenia, nauczyciele z uczniami oraz drużyny harcerskie.
Zdjęcia z akcji należy przesyłać na adres zapalzniczpamieci@ipn.gov.pl. Trzeba pamiętać o konieczności podpisania oświadczeń dotyczących RODO i publikacji wizerunku przez Instytut Pamięci Narodowej.
Finał akcji w Książu Wielkopolskim
Tegoroczny finał obchodów odbędzie się 19 października 2025 r. w Książu Wielkopolskim. Upamiętnione zostaną wydarzenia z 20 października 1939 r., kiedy to niemieckie Einsatzkommando 14 rozstrzelało na rynku siedemnastu mieszkańców gmin Książ i Dolsk.
Program uroczystości w Książu Wielkopolskim:
17:00 – msza św. w kościele pw. NMP Wniebowziętej i św. Mikołaja
17:45 – przemarsz z asystą kompanii honorowej na rynek miejski, oficjalne rozpoczęcie, a następnie przejście na cmentarz i zapalenie zniczy przy mogile
Bohater akcji
Jednym z bohaterów tegorocznej edycji w Wielkopolsce jest Stefan Ludwik Doerffer (1877–1939). To administrator dóbr ziemskich i aktywny działacz społeczny, prezes Kółka Rolniczego w Książu. Hitlerowcy zamordowali go w publicznej egzekucji 19 października 1939 r. w Książu.
Akcję „Zapal Znicz Pamięci” koordynują Oddziałowe Biura Edukacji Narodowej IPN w Gdańsku, Bydgoszczy, Poznaniu, Łodzi i Katowicach, przy wsparciu lokalnych rozgłośni radiowych.