Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) to prywatne konto, na które odkładasz pieniądze na przyszłą emeryturę. Każda wpłata zmniejsza twoją podstawę opodatkowania w zeznaniu PIT. Dzięki temu już w kolejnym roku możesz otrzymać zwrot podatku – od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych.
Czym jest IKZE?
IKZE należy do trzeciego filaru emerytalnego. Konto mogą prowadzić różne instytucje finansowe, np. towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI), zakłady ubezpieczeń, banki i domy maklerskie. Pieniądze, które wpłacasz na IKZE, pracują dla ciebie. Co to znaczy? To znaczy, że mogą być inwestowane w zależności od tego, w której instytucji finansowej założysz konto – np. w TFI możesz skorzystać z oferty funduszy inwestycyjnych. Zysk wypracowany przez IKZE nie jest opodatkowany na bieżąco 19% podatkiem od zysków kapitałowych (tzw. podatkiem Belki). Zamiast tego zryczałtowany podatek 10% płacisz dopiero przy wypłacie pieniędzy na emeryturze, po ukończeniu 65. roku życia. Musisz pamiętać tylko, że podatku Belki nie płacisz wcale, jeśli spełnisz określone warunki. Polegają na tym, że wpłaty na IKZE musisz dokonywać w 5 różnych latach kalendarzowych (nie muszą następować ciągiem).
Czym jest ulga podatkowa IKZE?
Ulga IKZE działa naprawdę prosto. Wpłacasz pieniądze na IKZE w ciągu roku. Może to być jednorazowa wpłata lub dowolna liczba w ciągu roku. Popularnym rozwiązaniem są stałe przelewy na IKZE – np. Co miesiąc lub co kwartał. Potem, przy rozliczaniu podatku PIT za dany rok, wpisujesz sumę wpłat w załączniku PIT/O dołączanym do zeznania rocznego PIT-28, PIT-37, PIT-36 (w tym PIT-36S) lub PIT-36L (w tym PIT-36LS). Fiskus traktuje tę kwotę jak koszt, więc twoja podstawa opodatkowania spada. Płacisz mniej podatku, a jeśli kwota ulgi jest odpowiednio wysoka – możesz otrzymać nawet zwrot z urzędu skarbowego! Kto może skorzystać z ulgi podatkowej IKZE?
Ulga przysługuje:
- osobom na skali podatkowej zarówno w I, jak i II progu podatkowym (12% lub 32%),
- przedsiębiorcom płacącym podatek liniowy 19%,
- osobom rozliczającym się ryczałtem.
Forma zatrudnienia nie ma znaczenia. Z ulgi mogą skorzystać osoby zatrudnione na umowę o pracę, prowadzące działalność gospodarczą, a także rozliczające się na innych zasadach. Wystarczy wpłacić pieniądze na IKZE w danym roku i wpisać ich sumę w załączniku PIT/O.
Jakie są limity wpłat na IKZE i ile można odzyskać?
Ministerstwo zmienia limity wpłat na IKZE co roku, bo są powiązane z prognozowanym przeciętnym wynagrodzeniem brutto. W 2025 r. możesz wpłacić:
- 10 407,60 zł – gdy nie prowadzisz działalności (pracujesz na podstawie np. Umowy o pracę, zlecenie itp., również kiedy nie masz zatrudnienia),
- 15 611,40 zł – gdy prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą.
Wpłacasz jednorazowo lub w częściach. Im wyższa wpłata, tym większa ulga IKZE, jednak każdorazowo jej wysokość zależy od Twoich indywidualnych dochodów. Najwięcej mogą zyskać osoby, które wchodzą w drugi próg podatkowy.
Przykłady:
Kasia rozlicza się na skali podatkowej i jest w pierwszym progu podatkowym (12%). Jeśli wpłaci na IKZE 6 000 zł w roku, zapłaci mniejszy podatek o około 720 zł.
- Przy stawce podatku 12% ulga z maksymalnej wpłaty na IKZE (10 407,60 zł) może wynieść około 1 249 zł.
Marek też rozlicza się na skali podatkowej, ale jest w drugim progu (32%). Jeśli wykorzysta pełny limit wpłat na IKZE i wpłaci łącznie 10 407,60 zł, jego ulga wyniesie 3 330 zł.
Anna prowadzi własną firmę i rozlicza się podatkiem liniowym (19%). Jeśli wpłaci na IKZE 15 000 zł w całym roku, zapłaci o 2 850 zł podatku mniej.
- Dla przedsiębiorców z limitem 15 611,40 zł oszczędności podatkowe są odpowiednio wyższe – maksymalnie aż 4 996 zł.
Kalkulator ulg podatkowych znajdziesz na stronie https://www.gstfi.pl/emerytura/ikze. Możesz przy jego pomocy ustalić wysokość ulgi dla swojego wynagrodzenia i planowanych wpłat na IKZE.
Jak skorzystać z ulgi podatkowej z IKZE?
Żeby skorzystać z ulgi podatkowej IKZE:
- Otwórz IKZE w wybranej instytucji finansowej, np. Goldman Sachs TFI.
- Wpłać pieniądze na konto przed 31 grudnia (przelew zrób wcześniej). Możesz też wpłacać w ciągu roku.
- Zachowaj potwierdzenia przelewu.
- Przy wypełnianiu PIT‑37, PIT‑36, PIT‑28 lub PIT‑36L wpisz sumę wpłat w załączniku PIT/O.
- Złóż deklarację za dany rok. Ulga IKZE może zmniejszyć niedopłatę albo spowodować powstanie nadpłaty podatku (wtedy dostaniesz zwrot).
Czy pieniądze na IKZE są zamrożone?
Pieniądze z IKZE możesz wypłacić przed 65. rokiem życia, ale zapłacisz wtedy podatek dochodowy według skali. Czyli jeśli nie powiększy dochodu w I progu – 12%, a jeśli w drugim – 32%. O wiele bardziej opłaca się wypłata po 65. roku życia. Wtedy zapłacisz tylko 10% zryczałtowanego podatku.
Dlaczego warto wpłacać na IKZE regularnie?
Na IKZE możesz wpłacać przez cały rok w ramach wspomnianego limitu. Ta strategia oszczędzania na emeryturę opłaca się bardziej niż jedna duża wpłata na koniec roku. Dlaczego? Ponieważ:
- łatwiej wykorzystasz limit bez dużego, jednorazowego wydatku,
- pieniądze dłużej będą pracowały na koncie, dając ci szansę na zysk,
- unikasz ryzyka spóźnionego przelewu w grudniu.
