Strategia Poznania oraz kilku innych dużych, polskich miast została przebadana przez naukowców z Obserwatorium Polityki Miejskiej, Instytutu Rozwoju Miast i Regionów. Naukowcy opublikowali wnioski w obszernym raporcie.
Raport o strategii Poznania
Badacze zajmowali się strategiami rozwoju lokalnego – procesem ich powstawania, zawartością i realizacją.
– Strategie rozwoju są kluczowymi narzędziami służącymi do planowania i koordynowania działań
miasta w długiej perspektywie. Znaczenie tego rodzaju dokumentów rośnie wraz z wielkością miasta,
a co za tym idzie również ze skalą i stopniem skomplikowania podejmowanych decyzji zarządczych – opisują autorzy raportu z IRMiR.
Szczególną uwagę naukowcy poświęcili sprawdzeniu, czy miasta do rozwoju podchodzą całościowo i łączą wątki społeczne, gospodarcze oraz przestrzenne. Przebadano w ten sposób 19 miast. Łącznie badane miasta były zamieszkane przez blisko 6,8 mln osób, co stanowi niemal 18% populacji kraju.
Jednym z głównych celów raportu jest wskazanie dobrych praktyk dostrzeżonych w niektórych, badanych miastach i danie szansy przeniesienia tych rozwiązań do innych samorządów.
Mieszkańcy
W kontekście powstania strategii w Poznaniu badacze zwrócili właśnie uwagę na włączenie przez miasto, mieszkańców do powstawania strategicznego dokumentu.
– Proces powstawania Strategii Rozwoju Miasta Poznania 2020+ był bardzo uspołeczniony. Miasto
zadbało o to, by mieszkańcy i pozostali interesariusze mogli zabrać głos na różnych etapach prac,
także w trakcie opracowania diagnozy oraz dyskusji o kluczowych aspektach strategii (np. misji, wizji
oraz priorytetach). Badania ankietowe, jak również cykl warsztatów, w których wzięło udział kilkaset
osób, miały na celu spojrzenie na miasto z perspektywy jego mieszkańców – stwierdzają autorzy raportu.
Naukowcy zauważyli także, że w procesie wyciągania wniosków z uwag mieszkańców, a także innych materiałów, miasto bazowało nie tylko na własnych pracownikach, ale skorzystało również z pomocy osób z zewnątrz. Podjęto decyzję o powołaniu Rady Mentorów – ciała doradczego składającego się z lokalnych liderów opinii. Rady Interpretatorów – zespołu składającego się z osobowości spoza Poznania, które miały wykorzystać swoją ekspercką wiedzę do wyciągnięcia najważniejszych wniosków z głosów mieszkańców.
Wdrażanie
Kolejnym badanym etapem strategii było jej wdrażanie. Tu naukowcy zwrócili uwagę na funkcjonowaniu w Poznaniu Komitetu Sterującego, który zajmuje się tym zadaniem. Jednostka ta istnieje od 2010 roku i nie pozostała zmieniona, poza swoim składem.
– Zadania komitetu polegają przede wszystkim na pomocy w przełożeniu zapisów strategii na wydatki do uwzględnienia w wieloletniej prognozie finansowej – diagnozują badacze.
Realizacja
Po przeanalizowaniu całego materiału badacze doszli do wniosków, iż większość urzędów miast nie przygotowuje analiz, które wiarygodnie pokazywałyby stopień realizacji celów postawionych w strategiach.
– Do pięciu strategii, w których pojawiły się zarówno mierniki, jak i wskaźniki zaliczyliśmy jedynie dokumenty przygotowane w Krakowie,Warszawie, Poznaniu, Bydgoszczy oraz Rzeszowie – czytamy w raporcie.
W przypadku pozostałych 14 ośrodków ocena realizacji strategii była praktycznie niemożliwa. Poznań pojawia się jeszcze w jednym, kontekście dotyczącym polityki przestrzennej:
– Rekomendacje dotyczące kształtowania polityki przestrzennej pojawiły się w ograniczonym zakresie w Strategii #Warszawa 2030, a w nieco większym stopniu w strategii rozwoju Poznania zawierające opis „Przestrzennych kierunków rozwoju miasta”. Poznańska strategia była także jedyną, w której znaleźliśmy mapy ilustrujące m.in. rozmieszczenie terenów zieleni i rekreacji, terenów mieszkaniowych, terenów usług i produkcji oraz obszarów, dla których konieczne było przeprowadzenie procesu rewitalizacji i transformacji – stwierdzają badacze.
Opisy praktyk dotyczących strategii m.in. z Poznania mają teraz posłużyć innym polskim gminom w przygotowywaniu oraz realizacji własnych strategii.
Cały raport znaleźć można TUTAJ