Pierwszy etap prac renowacyjnych na Ukraińskim Cmentarzu Wojskowym w Kaliszu dobiega końca. Zainicjowana przez Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków, we współpracy z Miastem Kalisz i Ambasadą Ukrainy renowacja ma uczcić pamięć żołnierzy sojuszników Polski z czasów wojny polsko-bolszewickiej.
Ukraiński Cmentarz Wojskowy w Kaliszu-Szczypiornie to miejsce spoczynku kilkuset żołnierzy, którzy wspierali Polskę w trudnych czasach wojny polsko-bolszewickiej. Pochowani tu żołnierze 1. Zaporoskiej Dywizji Strzeleckiej, 4. Kijowskiej Dywizji Strzelców, 5. Chersońskiej Dywizji Strzeleckiej i 6. Siczowej Dywizji Strzelców internowani byli na terenie Kalisza w latach dwudziestych XX wieku.
Prace renowacyjne są rezultatem współpracy Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków z Miastem Kalisz i Ambasadą Ukrainy. Projekt, wspólnie z Ukraińskim Towarzystwem Historycznym ma przywrócić pierwotny charakter wojskowej nekropolii i upamiętnić losy żołnierzy na polskiej ziemi.
Remont
Prace przywracają charakter cmentarza wojskowego, osadzonego w kontekście historycznym i geograficznym. Przywrócono wygląd obeliskowi w centralnej części cmentarza, nadano mu kształt zakorzenionego w tradycji nekropolii wojskowych oraz umieszczono dwujęzyczne tablice pamiątkowe.
Przebieg prac obejmuje także wkomponowanie fragmentów starych krzyży betonowych w nowoczesne szkielety z giętej blachy ocynkowanej.
Dyrektor Narodowego Instytutu Konserwacji Zabytków, dr Michał Laszczkowski podkreślał, że pamięć o dziedzictwie wielokulturowym stanowi ważną misję instytutu. Wspólna historia Polaków i Ukraińców jest integralną częścią historii Polski. Jego zdaniem odnowa cmentarza to krok w kierunku godnego upamiętnienia tych, którzy walczyli za Ojczyznę.
– Kalisz to miasto o bogatej historii, naznaczonej współistnieniem wielu kultur. Świadkami obecności przedstawicieli różnych narodów i wyznań pozostają zabytkowe nekropolie. Każda z nich stanowi o naszej wspólnej historii. Dzięki współpracy Instytutu, Ambasady i Miasta Kalisza jeden z największych ukraińskich cmentarzy wojskowych zyska odpowiednią formę, właściwą dla miejsca pamięci o poległych żołnierzach. Jestem przekonany, że zarówno Polakom, jak i Ukraińcom szczególnie bliskie są wartości patriotyczne. Tym bardziej dostrzegamy potrzebę godnego upamiętnienia tych, którzy walczyli za Ojczyznę – mówił Krystian Kinastowski, prezydent Kalisza.
Polacy i Ukraińcy przeciwko bolszewikom
Ambasador Ukrainy w RP, Wasyl Zwarycz podkreślał wyjątkowość cmentarza jako miejsca, które przypomina o polsko-ukraińskim braterstwie broni. Ukraińscy żołnierze, pochowani na tym cmentarzu, bronili Polski razem z Wojskiem Polskim przed najeźdźcami bolszewickimi.
– Ukraiński Cmentarz Wojskowy w Kaliszu-Szczypiornie jest miejscem wyjątkowym, które przypomina o polsko-ukraińskim braterstwie broni lat dwudziestych. W tym miejscu znaleźli swój wieczny spoczynek żołnierzy ukraińscy, którzy ramię w ramię z Wojskiem Polskim bronili całą Europę od najeźdźców bolszewickich. Warto zawsze przypominać o tej karcie naszej wspólnej historii, szczególnie teraz, kiedy Europa znów jest zagrożona przez neoimperializm rosyjski, a żołnierze ukraińscy przy wsparciu wolnego świata bohatersko stawiają czoła zbrojnej agresji rosyjskiej – dodał Ambasador Ukrainy w RP, Wasyl Zwarycz.
Projekt renowacji cmentarza otrzymał wsparcie finansowe ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wartość prac wykonanych w 2023 roku to 947 231,34 złote brutto, z czego 900 000 złotych pochodziło z dotacji celowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2024 roku planowane są dalsze prace, m.in. nad uporządkowaniem zieleni i renowacja ogrodzenia cmentarza. Cmentarz ukraiński w Kaliszu wpisany jest w rejestr zabytków od 2011 roku.
Czytaj też: Nie żyje Bogdan Ciszak. Był jednym z założycieli Solidarności w Poznaniu