Mit strasznego nietoperza, który znamy głównie z bajek i kreskówek, odchodzi już do lamusa. O tym, dlaczego to dobra tendencja, jaki wpływ mają na nas nietoperze oraz o wynikach badań przeprowadzonych przez poznańskich naukowców, opowiedział dr hab. Andrzej Węgiel z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
“Wszystkie gatunki nietoperzy zasługują na ochronę. Warto wiedzieć, że spotykając nietoperza nie należy się bać, a pozwolić mu spokojnie latać … To, że nietoperze są ważne w naturze, nie budzi wątpliwości. Są ważnym składnikiem wielu ekosystemów. Są też pożyteczne dla człowieka, zjadają wiele robaków, jak i również komary.” Zaczął dr hab. Andrzej Węgiel.
Jednak mimo tego, człowiek jest często zagrożeniem dla tych małych ssaków i ma kolosalny wpływ na ich populację.
Przez 70 lat naukowcy z Poznania obserwowali dwa gatunki nietoperzy, nocka dużego i podkowca małego. Są to najdłuższe takie badania jakie kiedykolwiek przeprowadzono, a ich wyniki zostały nawet przedstawione w czasopiśmie The European Zoological Journal. Wykorzystując dane z 1951 roku, naukowcy badali liczebność osobników na przestrzeni dekad. Zawuważyli bardzo ciekawą tendencję.
Liczba podkowca małego, od początku do końca badań, wahała się od 300, przez zaledwie 40, aż do 665 osobników. Takie zmiany nie są typowe dla żadnej grupy zwierząt, nawet dla długowiecznych nietoperzy. Podobne trendy zauważono również na reszcie kontynentu, więc badania naszych naukowców są istotne w skali całej Europy.
“Zmiany otoczenia powodowane przez intensywne rolnictwo i stawianie fabryk są głównym zagrożeniem dla nietoperzy. Istotne są również miejsca zamieszkania tych zwierząt. Między innymi drzewa, ale też szczeliny budynków czy piwnice. Zagrożeniem są więc nawet remonty budynków. Często nieświadomie robiąc termoizolację budynku zabieramy im domy. Robiąc takie remonty powinniśmy zachować jakieś szczeliny dla nietoperzy, ale też ptaków.”
Jako możliwa przyczyna spadku populacji nietoperzy podawany jest również preparat DDT, środek owadobójczy produkowany w Jaworznie, niedaleko miejsca badań, od 1947 roku. Region między aglomeracją krakowską a górnośląskim regionem przemysłowym, gdzie prowadzono obserwacje, był w w latach 1950 – 1980, jednym z najbardziej zanieczyszczonych w całej Europie. Spadek produkcji w tamtym obszarze pod koniec lat 80. był głównym czynnikiem ponownego przyrostu liczby nietoperzy.
Pamiętajmy więc o tych małych stworzeniach, bo, mimo że często jeszcze kojarzą nam się z wampirami czy wiedźmami, w rzeczywistości są to bardzo porzyteczne ssaki.
