40-tysięczna osada uchodźcza przekształciła się w miasto. Powstała wioska edukacyjna, w której dzieci uchodźców z Burundi będą uczyć się poprzez zabawy teatralne. Wszystko za sprawą poznaniaków.
Wayair Foundation stworzyła wioskę edukacyjną, Wayair School, która posłuży uczniom w wieku przedszkolnym i podstawowym w osadzie uchodźczej w Ulyankulu w zachodniej Tanzanii. Tamtejsi mieszkańcy uciekli z Burundi w latach 70., w wyniku przemocy etnicznej i zabójstw. Tym samym tymczasowa osada przekształciła się w miejsce, gdzie można budować przyszłość.
Szkoła w Tanzanii
Budowa placówki edukacyjnej w Ulyankulu była niezbędna dlatego, że te już obecne są przepełnione i przegrzane. Usytuowanie szkoły wokół grupy drzew w połączeniu z pochylonymi, podniesionymi dachami sal lekcyjnych i dużymi oknami pozwala na wydajną wentylację. Geometria dachu kieruje ciepłe powietrze na zewnątrz i zasysa zimne spod drzew. Oprócz tego podłogi w klasach wykonano z grubych płyt betonowych o dużej bezwładności cieplnej, które dodatkowo pomagają utrzymać chłód.
– Wybudowanie szkoły w Ulyankulu to wspólny wysiłek wielu osób, zarówno tam na miejscu, w Tanzanii, jak i tutaj w Polsce. Dzięki współpracy i determinacji udało nam się sfinalizować projekt – mówi Aneta Sadowska-Wojak, prezeska fundacji. – Nie obyło się bez wyzwań, z których najtrudniejszym była z pewnością pandemia, która uniemożliwiała przemieszczanie się i na trochę wstrzymała budowę. Ale dzięki zaangażowaniu i pozytywnej energii wszystkich, którzy pracowali przy tym projekcie stworzyliśmy coś, z czego jesteśmy niezwykle dumni – dodała.
W porze suchej Ulyankulu zmaga się z poważnym niedoborem wody, co prowadzi do powszechnego wśród dzieci odwodnienia i infekcji. Aby temu zaradzić, w trakcie pory deszczowej woda jest zbierana z dachów do zbiorników nadziemnych o łącznej pojemności ponad 70 tys. litrów. Dzięki temu każdy dzień szkolny może rozpocząć się od umycia przez uczniów rąk, zębów i twarzy oraz napełnienia butelek zdatną wodą do picia.
Całość została zaplanowana przez architektów z JeJu Studio i Arh+, którzy spędzili w Ulyankulu kilka miesięcy. Czerpiąc z lokalnej architektury, budynek jest wykonany z ręcznie formowanych cegieł. Połowa została wyprodukowana na placu budowy, gdzie znaleziono czerwoną glinę, a reszta w pobliskiej dolinie, gdzie powstały cegły w jasnym kolorze.
Powstały budynek służy 300 uczniom, a także pełni funkcję miejsca spotkań całej społeczności. Budowa była wyzwaniem, gdyż klasyfikacja terenu jako uchodźczego wymagała dodatkowych pozwoleń na prowadzenie prac budowlanych i wjazdy, których uzyskanie jest skomplikowane oraz kosztowne.
Ponadto doświadczenie wygnania i izolacji, które przez dziesięciolecia przeżywali uchodźcy z Burundi, wymagało specjalnego przygotowania i dialogu na temat etyki oraz roli i celu projektu.
Fundacja planuje już kolejne inicjatywy. – Nie zamierzamy zwalniać tempa. Wiemy, że takie projekty są bardzo potrzebne zwłaszcza tam, gdzie ze względu na trudną sytuację polityczną lub działania wojenne brakuje takiej infrastruktury. Pracujemy nad tym, aby kolejna placówka edukacyjna powstała na terenie Ukrainy, w regionie szczególnie zniszczonym przez wojnę – zapowiada Sadowska-Wojak.
Edukacja przez teatr
Program teatralny, który jest realizowany w szkole w Ulyankulu, stworzony został przez Jerzego Hamerskiego i Elżbietę Drygas, ponad 25 lat temu, w poznańskiej szkole podstawowej „Łejery” im. Emilii Waśniowskiej, którzy są zarazem założycielami Wayair Foundation.
Podstawowym założeniem „Łejerów” jest wychowanie oparte na obcowaniu ze sztuką oraz zabawa w teatr, jako sposób na poznawanie siebie, drugiego człowieka i otaczającego świata. Założyciele stawiają nacisk na współpracę wielopokoleniową budującą postawy tolerancji i otwartości na różne kultury. Jest to także szkoła demokracji stwarzająca warunki do współuczestnictwa i współodpowiedzialności za jej istnienie uczniom, nauczycielom i rodzicom. Te wartości Fundacja chce przenieść do Ulyankulu. Jej twórcy wierzą, że każde dziecko ma prawo do edukacji, a wyposażając dzieci w odpowiednie umiejętności pomagamy im stawać się obywatelami świata i kształtować swoją przyszłość.