Przedstawiciele Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) i Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej (MFIPR) podpisali umowę na wdrażanie pożyczki wspierającej zieloną transformację miast.
Instrument finansowany jest z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KΡΟ). Skorzystają z niego m.in. jednostki samorządu terytorialnego (JST) i spółki komunalne. Pieniądze można przeznaczyć na przykład na inwestycje w tereny zielone czy termomodernizację i odnawialne źródła energii (OZE). Budżet projektu to 40 mld zł.
– Pieniądze z KPO przyczynią się do realizacji misji BGK, którą jest wspieranie zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Budżet przeznaczony na pożyczkę wspierającą zieloną transformację miast to 8,9 mld euro, czyli ok. 40 mld zł. To środki m.in. na zazielenianie przestrzeni miejskich i transformację energetyczną. Powierzenie realizacji tego instrumentu BGK świadczy o wiarygodności naszej instytucji jako partnera, który od lat wdraża z sukcesem środki europejskie – mówi Tomasz Robaczyński, członek zarządu BGK.
Kto skorzysta i co można sfinansować?
Z pożyczek mogą skorzystać m.in. samorządy, spółki komunalne, podmioty sektora mieszkaniowego (np. spółdzielnie), uczelnie, czy instytucje kultury.
W pierwszym etapie realizacji programu – w najbliższych miesiącach – udzielane będą pożyczki, które nie stanowią pomocy publicznej.
Pożyczka finansować będzie inwestycje, które przyczynią się do osiągnięcia celów określonych w Europejskim Zielonym Ładzie i KPO. To projekty, które prowadzą do neutralności klimatycznej i redukcji negatywnego oddziaływania ludzi na środowisko.
– Ta umowa przyczyni się do osiągnięcia neutralności klimatycznej. Wspomogą to, co jest bardzo potrzebne, czyli zazielenieniu miast. Zainwestować można w modernizację, w inwestycje w OZE, pieniądze otrzymają samorządy, spółki komunalne, uczelnie i wiele innych podmiotów. Samorządy bardzo na te pieniądze czekały. Poznań jest znany ze swojej gospodarności i rzetelności, dlatego mam nadzieję, że tutaj pieniądze będą bardzo dobrze zagospodarowane – powiedziała Agata Sobczyk, wojewoda wielkopolski.
Z pożyczki można sfinansować m.in. budowę czy rewitalizację parków, przygotowanie terenów zielonych, inwestycje w samorządowe OZE, zeroemisyjny transport publiczny (np. zakup pojazdów, budowa torów tramwajowych), termomodernizację, sieci wodociągowe i kanalizacyjne. Przykładowy zakres inwestycji możliwych do sfinansowania dostępny jest na stronie internetowej BGK.
Wsparcie dotyczy projektów realizowanych w miastach. Może też objąć inwestycje na terenach należących do miejskiego obszaru funkcjonalnego łączących miasto z podmiejską miejscowością. Chodzi np. o budowę torów tramwajowych
Długoterminowe finansowanie ułatwi spłatę
Pożyczka wspierająca zieloną transformację miast jest udzielana na okres nawet do 20 lat. Jej oprocentowanie (w zależności od projektu i statusu podmiotu ubiegającego się o środki) wynosi od 0 do 1 proc. W przypadku kiedy inwestycja nie generuje przychodu i oszczędności kosztów, umorzone zostanie 5 proc. kapitału pożyczki. Karencja w spłacie kapitału wynosi do 24 miesięcy od daty zakończenia realizacji inwestycji.
Pożyczka nie wiąże się z prowizją ani opłatami za jej udzielenie i obsługę. Może sfinansować do 100 proc. kosztów kwalifikowalnych netto (bez podatku VAT), z zastrzeżeniem posiadania zdolności kredytowej do jej spłaty.
Finansowanie może dotyczyć wyłącznie projektów zgodnych z zasadą „Do No Significant Horm” (DNSH), czyli nieczynienia znaczącej szkody środowisku.
– Trudno sobie teraz wyobrazić 40 miliardów złotych, ponieważ to olbrzymia suma pieniędzy, ale żeby to unaocznić, to w programach samorządowych w normalnych funduszach spójności na siedem lat jest 120 miliardów, czyli to, jakby dodatkowe 30 proc. Podmiotami, które mogą z tego skorzystać, są większe i mniejsze miasta, metropolie. Pieniądze na pewno przyczynią się do tego, żeby uczynić miasto czystszym, nowocześniejszym, bardziej zielonym i przyjaznym miejscem. Wnioski można złożyć na ścieżki rowerowe, plastry energetyczne dla spółdzielni, ocieplanie budynków, tereny zielone, tereny rekreacyjne, odbetonowanie miast, oczyszczalnie ścieków i wiele innych inwestycji. Według mnie to jest coś, czego brakowało samorządom przez te lata, i które na to bardzo czekały. Odblokowaliśmy środki z KPO najszybciej, jak mogliśmy – powiedziała minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńskia-Nałęcz.
Wnioski przyjmuje BGK
Wnioski o udzielenie pożyczki należy składać elektronicznie do regionalnych oddziałów BGK.
Minimalna wartość wniosku to 2 mln zł, a maksymalna 500 mln zł. Jeden wniosek może obejmować kilka inwestycji, które w przypadku pozytywnego rozpatrzenia, mogą być finansowane na podstawie odrębnych umów pożyczek.
Ważne terminy:
Umowę o pożyczkę można zawrzeć z BGK do 31 sierpnia 2026 r.;
Do końca 2027 r. pożyczkobiorcy mają czas na wypłatę środków, czyli muszą spełnić wszystkie wymagania związane z uruchomieniem pożyczki;
Realizacja inwestycji musi zakończyć się najpóźniej do 31 grudnia 2030 roku.
Pożyczka może sfinansować także projekty już rozpoczęte, a nawet zakończone, o ile ich realizacji nie rozpoczęto przed 1 lutego 2020 r.
Nabór wniosków otwarto i realizuje się go w trybie ciągłym do momentu wyczerpania pieniędzy.
Szczegóły dot, pożyczki oraz dokumentacja potrzebna do złożenia wniosku dostępna jest na stronie internetowej BGK.
ΚΡΟ
Uruchomienie pożyczki wspierającej zieloną transformację miast rozpoczyna realizację KPO w części pożyczkowej.
Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności to program, który składa się z 55 inwestycji i 55 reform, które mają wzmocnić polską gospodarkę oraz sprawić, że będzie ona łatwiej znosić wszelkie kryzysy, Łączny budżet KPO to 59,8 mld euro (268 mld zł), w tym 25,27 mld euro (113,28 mld zł) w postaci dotacji i 34,54 mld euro (154,81 mld zł) w formie pożyczek.
Czytaj też: Za mało chętnych do rad osiedli. Co teraz?
