Ostatni weekend sierpnia w Poznaniu będzie pełen tajemnic i ekscytujących odkryć. 11. edycja Dni Twierdzy Poznań to okazja do eksploracji fortów, schronów i ciemnych korytarzy. Kryją one w sobie bogatą historię militarnej architektury miasta.
Historia skrywana pod ziemią
Poznań nie bez powodu określany jest mianem „miasta twierdzy”. Znajduje się tutaj pierścień XIX-wiecznych fortyfikacji. W skład którego wchodzi aż 18 fortów oraz wiele schronów i szczelin przeciwlotniczych z czasów II wojny światowej. Przechodząc przez ulice miasta, można dostrzec pozostałości po średniowiecznych murach miejskich, a także budowle militarne z epoki tzw. „twierdzy poligonalnej”. Jedną z najbardziej tajemniczych atrakcji jest imponujący Fort Winiary, zwany również Cytadelą Poznańską, który przyciąga zarówno turystów, jak i mieszkańców swoimi ruinami.
W sercu Poznania, w otoczeniu codziennego życia, kryje się fascynujący świat historii, tajemnic i opowieści, które czekają na odkrycie. Poznaliśmy labirynty podziemnych korytarzy i komór, by odkryć opowieść Fortu Winiary – monumentalnego kompleksu fortyfikacji, który kiedyś stanowił bastion obronny miasta. Towarzyszyliśmy Pasjonatom Podziemi, którzy oddają się pasji badania fortów. Trzeba jednak podkreślić, że wejścia są zabezpieczone, a wchodzenie do nich jest nielegalne. Grozi mandatem ze strony straży miejskiej. Z tego powodu Robert Menesiak ze Stowarzyszenia Pasjonaci Podziemi opowiada historię miejsc, ale nie wchodzi do środka i nie namawia do tego uczestników. Każdy robi to na własną odpowiedzialność.
Tajemnica pod Cytadelą
Odwiedzając Fort Winiary w grupie około stuosobowej, zagłębiamy się w warstwy historii tego niezwykłego miejsca. Teren miał znaczenie już w XIII wieku, dostarczając wodę pitną dla Poznania. Nazwa „Winiary” wiąże się z uprawą winorośli, dla której woda była niezbędna. W tle tych historii pojawia się jednak także ciemniejsza strona – obiekty te były często używane w okrutnych działaniach wojennych.
– Niemcy wykorzystali przepływ wody podczas ataku na Drugą Redutę. Umożliwiało im to przeniknięcie do różnych studni i skrytek obronnych – wyjasnia Menesiak.
Przesuwając się nad korytarzami Fortu Winiary, zatrzymujemy się przy fascynujących pozostałościach Drugiej Reduty. To tutaj historia nabiera realnego wymiaru, a opowieści przeszłości ożywają. Reduta służyła w obronie Poznania, ale także była niemym świadkiem tragicznej historii podczas II wojny światowej, zarówno bohaterskich działań, jak i mrocznych wydarzeń, takich jak masowe rozstrzelania.
– Niemcy próbowali się wydostać, ale zostali schwytani przez Rosjan i Polaków. Później ponad 3000 Niemców zostało wziętych do niewoli – wyjaśnia Robert Menesiak.
Podziemia Fortu Winiary zabezpieczono, ponieważ stanowią schronienie dla zwierząt. W ciemnych i chłodnych korytarzach swój dom odnalazły nietoperze. Do niektórych dołów, wcześniej niezabezpieczonych, wpadli nieostrożni rowerzyści. A w niektórych z korytarzy dawnych fortyfikacji nocują osoby w kryzysie bezdomności. Robert Menesiak podkreśla, że odkopywanie, badanie i dzielenie się historia tych miejsc wymaga pasji, ale też dużej determinacji. Mówi, że choć wiele obiektów zasypało się się na przestrzeni lat, wciąż wiele pozostaje do odkrycia i zrozumienia.
Eksploracja podczas Dni Twierdzy Poznań
W ostatni weekend sierpnia miasto legalnie i bezpiecznie otwiera przed mieszkańcami i gośćmi swoje militarne dziedzictwo. Dni Twierdzy Poznań to doskonała okazja do odkrycia blisko 30 obiektów związanych z architekturą obronną. W tym roku Dni Twierdzy Poznań umożliwią odwiedzenie licznych fortów, takich jak Fort I na Starołęce, Fort IIa na osiedlu Czecha, Fort IVa na Wilczym Młynie, czy Fort VI przy ul. Dojazd i Fort VII przy ul. Polskiej. To właśnie tam goście będą mogli zetknąć się z historią oraz uczestniczyć w atrakcjach jak prezentacja starych urządzeń, pokazy sprzętu wojskowego czy wystawy o historii miasta.
Jednym z najbardziej intrygujących aspektów Dni Twierdzy Poznań jest możliwość eksploracji ciemnych i chłodnych korytarzy tajemniczych obiektów. Zwiedzający będą mieli okazję zanurzyć się w podziemnej części fortu, odkrywając kuchnię, schrony i wały obronne. Dodatkową atrakcją będą wystawy tematyczne oraz ekspozycje dotyczące historii miasta i okupacji niemieckiej.
Dni Twierdzy Poznań to nie tylko zwiedzanie, ale także aktywny udział w licznych atrakcjach. Dla najmłodszych przygotowano strefy zabaw, a dla starszych zwiedzających – rekonstrukcje, pokazy walk, wystawy oraz możliwość spotkania z historykami i entuzjastami militariów.
Nie tylko forty przyciągają uwagę podczas Dni Twierdzy Poznań. Poznańskie muzea ulokowane w obiektach obronnych również przygotowują specjalne wydarzenia dla odwiedzających. Muzeum Uzbrojenia na Cytadeli, Brama Poznania oraz Galeria Śluza na Ostrowie Tumskim to miejsca, w których będzie można zgłębić historię miasta i jego wojskowego dziedzictwa.
W ostatni weekend sierpnia od 26 do 27 sierpnia poznaniacy mają okazję odkryć część tajemnic. Dni Twierdzy Poznań to czas do poznania militarnych korzeni swojego miasta.
Czytaj też: Dom L’Arche. „Stół jest najważniejszym meblem”
