Orhan Pamuk, turecki pisarz i noblista z 2006 roku, otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
– Przyjęcie pana Orhana Pamuka do naszej społeczności jest symbolicznym przypieczętowaniem związku dwóch narodów. Twórca, obierając rolę przenikliwego badacza skomplikowanych relacji Wschodu i Zachodu jako formacji kulturowych, staje się tym samym ambasadorem wielowiekowej przyjaźni Polski i Turcji, jedynego państwa, które w przeszłości nie uznało rozbiorów Rzeczypospolitej – mówiła podczas uroczystości Rektor UAM, prof. Bogumiła Kaniewska.
PISARZ MÓWIŁ O WOLNOŚCI SŁOWA
Turecki pisarz w swoim przemówieniu zwracał uwagę na to, jak istotna jest dla osoby tworzącej literaturę wolność słowa:
– Dla mnie wolność słowa i swoboda wypowiadania się są w pewnym sensie czymś, co umożliwia mi ochronę tego, czym się zajmuję. To ochrona tekstu, ja też bronię swojego tekstu, stąd opowiadam się za wolnością słowa w sposób niemalże egoistyczny. Chodzi też o to, żeby zachować ducha humanizmu w tym, co mówimy i co czynimy – stwierdził Orhan Pamuk.
DUCH HUMANIZMU
Orhan Pamuk opowiedział także o tym, czym dla niego jest humanizm:
– To Montaigne właściwie odkrył to, że na tym polega humanizm i w związku z tym, można powiedzieć, że jeżeli on napisał szczerze o tym, że ludzie w różnych zakątkach świata rozumieją go, to ludzkie serca, ludzka myśl jest wszędzie, dlatego też wszędzie to jest takie samo. Duch humanizmu i humanistyki opiera się na odkryciach w literaturze i to jest właśnie ta idea dublera niejako, ta fantazja, w której widzimy, że jest ktoś, kto wygląda czy jest takim człowiekiem jak ja, to w mojej literaturze się pojawia, bawię się tym w moich książkach – mówił do zebranych pisarz.
WRAŻLIWOŚĆ NA SZTUKĘ
Prof. Liliana Sikorska, promotor doktoratu honorowego, która wygłosiła laudację, uwypukliła różne aspekty twórczości pisarza. Zaznaczyła, że wrażliwość Orhana Pamuka na sztukę jest jednym z kluczy interpretacyjnych. Profesor wspomniała też o jego dzieciństwie i młodości, gdy chciał zostać artystą malarzem, ale rodzice wymogli na synu, by studiował na wydziale architektury politechniki stambulskiej.
W tym przemówieniu padły też słowa o tym, że pisarz nie został architektem, bo zdecydował się na studia dziennikarskie, które ukończył w 1976 roku. Zarazem architektura, jak i sztuka pojawiają się w twórczości pisarza.
ODWAGA PISARZA
Dziekan Wydziału Anglistyki, prof. Joanna Pawelczyk podkreśliła, że chociaż pisanie wiąże się z potrzebą skupienia i samotności, izolacji od świata, to Orhan Pamuk jest odważny i nie boi się poruszać politycznych, trudnych tematów. Literatura pozwala mu na walkę z niesprawiedliwością, krytykę reżimów i ich totalitarnych skłonności. Nie jest to jednak propaganda, tylko perspektywa pisarza obejmująca złożoność problemów.
Czytaj także: Andżelika Borys Honorową Obywatelką Poznania. Łukaszenka represjonował ją latami
